کلیدهای بهداشتی یادگیری

بخش نخست
 
صبحانه فراموش نشود

آیا شما معمولاً صبحانه می‏خورید؟ بدون شک اگر به هوش و توانایی ذهنی و قدرت یادگیری و ادراک خود اهمیت می‏دهید، در هر شرایطی از خوردن یک صبحانه کامل صرف نظر نکنید. صبحانه برای کسانی که به کار فکری مشغولند، یکی از اصول اجتناب‏ناپذیر تندرستی و کارآیی است. سؤال اصلی ما این است: شما صبحانه چه می‏خورید؟ آیا می‏دانید آن چه به عنوان اولین غذای روز تناول می‏فرمایید، ارزشی بسیار بالاتر از سایر غذاها دارد؟ صبحانه باید چند خصوصیت عالی داشته باشد.
این خصوصیات عبارتند از:
1- سبک و زود هضم باشد تا برای هضم و جذب خود در بدن ایجاد زحمت ننماید و موجب صرف انرژی در دستگاه گوارش نشود.
2- سرشار از مواد انرژی زا باشد تا ساعت‏ها بی غذایی بدن را پس از خواب شبانه جبران نماید و انرژی لازم و مورد نیاز سیستم‏های مختلف بدن را در اختیار آنها قرار دهد.
3- به سرعت و آسانی در اختیار سلول‏ها خصوصاً سلول‏های مغزی قرار گیرد تا توانایی‏های فکری و ذهنی سریعاً به کار افتند و به اوج خود برسند.
طبق نظریه محققین غذاشناسی، بهترین صبحانه خوراکی‏هایی هستند که از کروبوهیدارت‏های طبیعی تشکیل شده باشند. در میان این گروه غذایی چند خوراکی بارز و برجسته وجود دارد که ارزش صبحانه ما را می‏افزایند و عبارتند از: کشمش، عسل و خرما.
فقط به یاد داشته باشید که قند و شکر سفید که در نان‏های شیرین و بیسکویت‏ها و کیک‏ها به کار می‏روند، نه تنها خواص فوق را ندارند، بلکه بعد از چند ساعت، اثر کاملاً معکوس بر جای گذارده و از ذخایر بدن خواهند کاست. قند و شکر تصفیه شده، ارزش مندترین اجزای غذایی خود را از دست می‏دهند و در گروه کربوهیدرات‏های زیان بار جای می‏گیرند.
سر به زیر نباشید

وقتی شما مدت زیادی روی کتاب خم می‏شوید و در حالی که سر به زیر افکنده‏اید و مطالب مذکور را مطالعه می‏کنید، آرام آرام با یک مشکل بهداشتی رو به رو می‏شوید. شما یکی از مهم‏ترین اصول بهداشتی مطالعه را نادیده گرفته‏اید. یکی از اصول اساسی مطالعه، رسیدن مقدار کافی خون به مغز است. وقتی به مغز شما خون کافی نمی‏رسد، توانایی یادگیری شما کاهش می‏یابد؛ یعنی سلول‏هایی که مسئول ضبط و نگه داری اطلاعات وارد شده هستند، غذا و اکسیژن کافی ندارند تا مسئولیت خود را به درستی انجام دهند و سلول‏های مغز شما با سرعت روخوانی شما هماهنگی ندارند؛ یعنی شما بدون هیچ دلیلی، کارآیی خود را کاهش داده‏اید و آن وقت هر چه بیشتر می‏خوانید، کمتر یاد می‏گیرید.
وقتی که سر از ناحیه مفصل میان جمجمه و ستون فقرات زاویه حاده پیدا می‏کند و عضلات ناحیه جلوی گردن به یکدیگر فشرده می‏شوند، مهم‏ترین عروق ناحیه گردن یعنی عروق (کاروتید) تحت فشار قرار می‏گیرند و به راحتی نمی‏توانند عمل خونرسانی و انتقال اکسیژن و گلوکز به مغز را انجام دهند و همه آن چه بر شمردیم، یک به یک اتفاق خواهد افتاد.
اگر شما به چند نکته بسیار آسان و کوچک زیر دقت کنید، به این عارضه گرفتار نمی‏شوید؛
ارتفاع میز و صندلی خود را به گونه‏ای تنظیم کنید که برای خواندن کتاب نیازی به خم کردن سر نباشد. ارتفاع بلند صندلی و کوتاهی میز، معمولاً علت اصلی این حادثه ناگوار است.
در حالت نشسته و بدون میز و صندلی، از قرار دادن کتاب روی پاها و خم کردن سر بر روی آن خود داری کنید. در حالت نشسته روی زمین، بهترین وضعیت برای مطالعه آن ست که کتاب را در دستان خود بگیرید و آن را تا راتفاع مناسبی بالا بیاورید.
وقتی کتاب مختصری پایین‏تر از سرشماست، سعی کنید بیشتر نگاه خود را به سمت کتاب پایین بیاورید؛ نه سر خود را.
در حین مطالعه هر چند دقیقه یک بار سر خود را کاملاً راست نگه دارید و چند لحظه در این حالت نگه دارید. از این فرصت می‏توانید برای مرور مطالبی که مطالعه نموده‏اید، استفاده کنید و بدانید که آنها را در ذهن خود حک می‏کنید؛ چون در بهترین فرصت، آنها را به ذهن خود وارد می‏سازید و آن لحظه ورود خون تازه به سلول‏های مغزی است.
حمام کنید و درس بخوانید

شما در هفته چند بار حمام می‏کنید؟ اگر تا کنون نمی‏دانستید، بدانید که تعداد دفعات حمام و میزان پاکیزگی بدن با توانایی‏های ذهنی و فراگیری شما رابطه شناخته شده‏ای دارد.
اگر می‏خواهید میزان فراگیری و قدرت یادگیری خود را افزایش دهید، هر روز صبح پس از برخاستن از خواب و پیش از آغاز فعالیت‏های فکری و جسمی خود، حمام کنید و حداقل در صورت نامساعد بودن شرایط، یک روز در میان این کار را انجام دهید.
وقتی که پوست ما نتواند هوای تازه را از طریق منافذ بی شمار خود به درون بکشد، احتمال کسالت عمومی بر سراسر وجود ما سایه می‏افکند و به دنبال همین کسالت است که بی حوصله می‏شویم و قدرت تمرکز خود را از دست می‏دهیم و توانایی یادگیری ما ناخودآگاه کاهش می‏یابد و به عبارتی آمادگی روحی برای یادگیری نداریم و این، به خاطر انسداد منافذ پوست است که با حمام کردن این منافذ باز می‏شوند. از طرفی در علم انرژی درمانی نیز اعتقاد بر این است که ما از طریق نقاطی در سطح بدن خود، انرژی‏های مختلف کائنات را دریافت می‏کنیم و اگر هر یک از این مناطق خاص پوستی دچار گرفتگی یا انسداد شوند، مسیر جریان انرژی دچار اختلال گشته، تعادل انرژیکی بدن ما بر هم می‏خورد. طبق تحقیقات، یکی از علل بسته شدن سطوح انرژی، تجمع مواد غیر قابل نفوذ مانند چربی‏ها و کثافات در این نقاط است و به همین دلیل است که حمام مداوم و منظم شیوه‏های انرژی درمانی، یکی از روش‏های اصولی تعادل انرژی‏های بدن به وسیله باز کردن منافذ پوست و همچنین به وسیله تعادل بخشی به بار الکتریکی بدن است. بدن ما حاوی بار الکتریکی خاصی است که توزیع متعادلی در سراسر بدن دارد. پس به دلایل متنوعی ما برای تمرکز حواس و احساس نشاط برای فراگیری و بروز هوش و استعدادهای نهفته خود، نیازمند تعادل جسمی و روحی و گریز از کسالت و بی حوصلگی و احساس اعتماد به نفس و سلامتی به واسطه پاکیزگی و آراستگی ظاهری خود هستیم و این اهداف، به میزان چشم‏گیری با حمام کردن روزانه به دست خواهند آمد. 
مژده پورحسینی / پرسمان شماره 28